کاربرد سکسیونر چیست؟

مقدمه

در ایستگاه‌های برق، از تجهیزات بسیار زیادی استفاده می‌شود. یکی از این تجهیزات بسیار کاربردی و اساسی سکسیونر می‌باشد. سکسیونرها در ایستگاه‌های برق به خصوص ایستگاه‌هایی با فشار بالا کاربرد فراوانی دارند. ما به راحتی از برق ورودی به منزل‌مان استفاده می‌کنیم. اما نمی‌دانیم این برق دقیقا از چه مراحل و تجهیزاتی عبور کرده تا به دست ما برسد. حتی اکثر ما با بی لطفی در مصرف آن، مقدار زیادی از انرژی را هدر می‌دهیم. در این مقاله قصد داریم اطلاعات بیشتری را در مورد موارد استفاده از سکسیونر، انواع و کاربرد آن به شما ارائه دهیم.

معرفی سکسیونر

در وهله‌ی اول قبل از اینکه در مورد کاربرد و کارایی این قطعه با ارزش صحبت کنیم، بهتر است به معرفی آن بپردازیم. سکسیونر یا جدا کننده‌ها به نوعی کلید قدرت گفته می‌شوند که در ایستگاه‌های با فشار برق بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کلید یک نقش محافظت کننده را بر عهده دارد. یعنی از افراد در مقابل برق گرفتگی به خوبی حفاظت می‌کند. کلیدهای سکسیونر به عنوان یک کلید قطع کننده مدار برق به حساب می‌آیند. کلید قطع کننده‌ی سکسیونر به هیچ عنوان جرقه‌‌ایی ساطع نمی‌کند و یک جداکننده بین سیستم‌ها می‌باشد. در ایستگاه‌هایی که بازرسان، سرویس‌کاران و تعمیرکاران قرار است، به بررسی مدار برقی بپردازند، این سکسیونر نقش بسیار مهمی را در قطع و جدا کردن پست برق‌ها بر عهده دارد.

قطعات اصلی سکسیونر

اجزای اصلی سکسیونرها از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

• تیغه‌های دارای جریان

جنس این تیغه‌ها باید از جنسی ضد اکسید و بسیار سخت باشد. زیرا بر اثر قطع و وصل شدن متعدد سکسیونرها بخصوص سکسیونرهای گازی، امکان اکسید شدن آنها وجود دارد. همچنین در ساخت تیغه‌ها باید به این نکته توجه داشت، که دمای تیغه‌ها بیش از ۹۰ درجه سانتیگراد نشود. زیرا در صورتی که دمای آن در قطع جریان بیش از نود درجه شود، موجب تخریب کل کلید می‌گردد.

• مقره‌ها

عملکرد سکسیونرها به دو صورت دستی و موتوری انجام می‌شود. در سکسیونرهای دستی ، توسط دست اجزا و قطعات شروع به فعالیت می‌کنند. در حالی که در سیستم موتوری از طریق یک جریان الکتریکی سکسیونر انجام فعالیت خواهد کرد. پس نسبت به نوع دستی یا موتوری بودن کلیدها، مقره‌های به کار رفته در آن باید از اندازه و جنس مناسبی برخوردار باشند.

موارد استفاده از سکسیونر

 یکی دیگر از رایج‌ترین و پرکاربردترین کلیدهای قطع و وصل فشار بالا البته در فشارهای متوسط، سکسیونر گازی است. این نوع کلید یکی از انواع سکسیونر می‌باشد. چون محل قرارگیری پلاتین‌ها، درون مخزن گاز sf6 می‌باشد، به آن سکسیونر گازی می‌گویند. کاربرد همه‌ی سکسیونر‌ها به خصوص سکسیونر گازی این است، که اطمینان کامل را به مصرف‌کننده جهت جدا شدن دستگاه الکتریکی از مدار را می‌دهد. این سکسیونرها به نحوی ساخته و طراحی می‌گردند، که هنگام قطع و وصل جریان، جای قطع و بریدگی به خوبی برای کاربران مشخص باشد.

اقسام متعدد سکسیونر

در مطالب بالا به بررسی موارد استفاده از سکسیونر پرداختیم، با توجه به اقسام سکسیونر آن‌ها کاربردهای متفاوتی دارند. سکسیونرها هم مانند هر قطعه‌ی دیگری نسبت به نوع ولتاژ و ساختار آن در انواع متفاوتی تقسیم بندی می شوند. در ادامه به بررسی انواع آن می‌پردازیم.

• سکسیونر کشویی

از این مدل سکسیونر در فشارهای متوسط استفاده می‌شود. سکسیونرهای کشویی اصولاً در راستای عمود قطع و وصل می‌گردند. علت نامگذاری این سکسیونر به کشویی، شکل ظاهری آن است. زیرا قطعات آن به صورت کشو بالا و پایین قرار گرفته‌اند. اجزای این سکسیونر، متشکل از دو پایه ثابت و یک قطعه متحرک است، که این قطعه در امتداد خود سکسیونر حرکت می‌کند.

• سکسیونر گازی

یکی دیگر از انواع سکسیونر نوع گازی آن است. این سکسیونر نقش بسیار مهمی در شبکه‌های برقی دارد. زیرا استفاده از چنین تجهیزاتی اطمینان خاطر کاربران را بالا می‌برد. سکسیونر گازی توانایی قطع و وصل کردن جریان ۶۳۰ آمپر را در شبکه‌های ۲۰ کیلو وات را به عهده دارد. به همین دلیل این سکسیونر از اهمیت بالایی برخوردار است.

• سکسیونر از نوع تیغه‌ای

این نوع سکسیونر که به سکسیونر کاربردی هم یاد می‌شود، اصولا در ولتاژ‌هایی که محدودیت دارند مورد استفاده است. بر حسب میزان جریان عبور، تیغه‌های آن به تیغه‌ی ساده و دو تایی تقسیم می‌شوند. به دلیل شرایط آب و هوایی از جمله باد، باران و برف شدید، این مدل سکسیونر باید به نحوی نصب شود، که حتی این موارد نتوانند آن را به مدار باز گرداند یا جریان الکتریکی را وصل کنند.

• سکسیونر از نوع قیچی

این مدل سکسیونر در ولتاژهایی با فشار بسیار قوی و فوق قوی و در ولتاژهایی که بیش از ۱۱۰ کیلو ولت هستند، بسیار مناسب می‌باشند. سکسیونر قیچی به نام‌های سکسیونر یک ستونی یا پانتوگراف هم معروف است. از این سکسیونر در مکان‌ها و موقعیت‌هایی که اختلاف ارتفاع زیادی وجود دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• سکسیونر زمینی

این نوع سکسیونر همان طور که از نامش بر می‌آید، برای تخلیه بار‌های باقی مانده خطرناک استفاده می‌شود. این مدل سکسیونر یک سکسیونر تیغه‌ای است که روی سکسیونر خطی قرار دارد و از افراد و کاربرانی که بر روی تجهیزات کار می‌کنند، محافظت به عمل می‌آورد.